Hút thuốc lá có hại như thế nào với sức khỏe? Mỗi năm trên thế giới có khoảng 7 triệu người chết do hút thuốc lá và 900.000 người chết do hít khói thuốc thụ động. Đây là những hậu quả khôn lường của việc hút thuốc lá. Vô vàn các loại bệnh tật kéo dài có thể xảy đến trước khi cái chết diễn ra.
Nếu gia đình bạn có người thân hút thuốc lá và bạn đã trải qua điều đó với họ thì bạn sẽ thấu rõ việc thuốc gây hại như thế nào cho sức khỏe. Sau đây là top 13 tác hại của thuốc lá với sức khỏe phổ biến nhất.
Ảnh hưởng đến thần kinh
Nicotine là một trong những thành phần trong thuốc lá có thể làm thay đổi tâm trạng.
Nicotine đến não của bạn chỉ trong vài giây và khiến bạn cảm thấy tràn đầy năng lượng hơn trong một thời gian. Nhưng khi tác dụng đó mất đi, bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi và thèm ăn hơn. Nicotine hình thành do thói quen, đó là lý do tại sao mọi người thấy hút thuốc rất khó bỏ .
Việc cai nghiện nicotine về thể chất có thể làm giảm chức năng nhận thức của bạn và khiến bạn cảm thấy lo lắng, cáu kỉnh và trầm cảm. Cai nghiện thuốc lá cũng có thể gây đau đầu và khó ngủ.
Ảnh hưởng đến hệ hô hấp
Khi bạn hít phải khói thuốc, bạn đang nạp vào cơ thể những chất có thể gây hại cho phổi của bạn. Theo thời gian, có thể dẫn đến một loạt các vấn đề.
Cùng với sự gia tăng nhiễm trùng, những người hút thuốc có nguy cơ cao mắc các bệnh phổi mãn tính không hồi phục như:
- Khí phế thũng – sự phá hủy các túi khí trong phổi của bạn
- Viêm phế quản mãn tính – viêm vĩnh viễn ảnh hưởng đến niêm mạc của các ống thở của phổi
- Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (copd), một nhóm bệnh phổi
- Ung thư phổi
Việc ngừng sử dụng các sản phẩm thuốc lá có thể gây ra tắc nghẽn tạm thời và khó chịu về đường hô hấp do phổi và đường hô hấp của bạn bắt đầu lành lại. Tăng sản xuất chất nhầy ngay sau khi bỏ thuốc lá là một dấu hiệu tích cực cho thấy hệ thống hô hấp của bạn đang hồi phục.
Trẻ em có bố mẹ hút thuốc dễ bị ho, thở khò khè và lên cơn hen suyễn hơn những trẻ có bố mẹ không hút thuốc. Họ cũng có xu hướng mắc bệnh viêm phổi và viêm phế quản cao hơn .
Ảnh hưởng đến tim mạch
Hút thuốc làm hỏng toàn bộ hệ thống tim mạch của bạn. Nicotine làm cho các mạch máu bị thắt lại, hạn chế sự lưu thông của máu. Theo thời gian, tình trạng thu hẹp liên tục, cùng với tổn thương các mạch máu, có thể gây ra bệnh động mạch ngoại vi.
Hút thuốc lá cũng làm tăng huyết áp , làm suy yếu thành mạch máu và tăng hình thành cục máu đông. Điều này làm tăng nguy cơ đột quỵ .
Bạn cũng có nguy cơ mắc bệnh tim nặng hơn nếu bạn đã phẫu thuật bắc cầu
Hút thuốc không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch của bạn mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của những người xung quanh không hút thuốc. Tiếp xúc với khói thuốc thụ động có nguy cơ đối với người không nghiện thuốc lá giống như người hút thuốc. Các nguy cơ bao gồm đột quỵ, đau tim và bệnh tim .
Ảnh hưởng đến da, tóc và móng tay
Các dấu hiệu rõ ràng hơn của việc hút thuốc liên quan đến những thay đổi trên da.
Các chất trong khói thuốc thực sự làm thay đổi cấu trúc làn da của bạn. Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng hút thuốc lá làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư biểu mô tế bào vảy (ung thư da).
Móng tay và móng chân của bạn không được miễn nhiễm khỏi tác động của hút thuốc. Hút thuốc lá làm tăng khả năng nhiễm nấm móng tay .
Tóc cũng bị ảnh hưởng bởi nicotine. Một nghiên cứu cũ hơn cho thấy nó làm tăng rụng tóc, hói đầu và bạc.
Ảnh hưởng đến hệ thống tiêu hóa
Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ ung thư miệng, họng, thanh quản và thực quản.
Những người hút thuốc lá cũng có tỷ lệ ung thư tuyến tụy cao hơn. Ngay cả những người “hút thuốc nhưng không hít vào” cũng phải đối mặt với nguy cơ ung thư miệng .
Nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2
Những người hút thuốc thường xuyên có 30–40% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn những người không hút thuốc.
Hút thuốc cũng ảnh hưởng đến insulin, khiến bạn có nhiều khả năng bị kháng insulin. Điều đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và các biến chứng của nó.
Ảnh hưởng đến tình dục và sinh sản
Nicotine ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến các khu vực sinh dục của cả nam và nữ.
Đối với nam giới: Điều này có thể làm giảm hiệu suất tình dục .
Đối với phụ nữ: Điều này có thể dẫn đến không thỏa mãn tình dục bằng cách giảm chất bôi trơn và khả năng đạt cực khoái.
Hút thuốc cũng có thể làm giảm nồng độ hormone sinh dục ở cả nam và nữ. Điều này có thể dẫn đến giảm ham muốn tình dục.
Nguy cơ biến chứng thai kỳ
Hút thuốc có thể ảnh hưởng đến thai kỳ và thai nhi đang phát triển:
- Tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung
- Giảm trọng lượng sơ sinh của em bé
- Tăng nguy cơ sinh non
- Làm hỏng phổi, não và hệ thần kinh trung ương của thai nhi
- Tăng nguy cơ hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (sids)
- Góp phần vào các bất thường bẩm sinh , chẳng hạn như sứt môi và hở hàm ếch
Ảnh hưởng đến thị lực
Hút thuốc lá có thể gây ra các vấn đề về mắt, bao gồm rủi ro lớn hơn của bệnh đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng .
Các vấn đề về thị lực khác liên quan đến hút thuốc bao gồm:
- Khô mắt
- Bệnh tăng nhãn áp
- Bệnh võng mạc tiểu đường
Ảnh hưởng đến răng miệng
Những người hút thuốc tăng gấp đôi rủi ro của bệnh nướu răng. Nguy cơ này tăng lên theo số lượng thuốc một người hút.
Các triệu chứng của bệnh nướu răng bao gồm:
- Nướu sưng và mềm
- Chảy máu khi đánh răng
- Răng lung lay
- Răng nhạy cảm
- Hút thuốc lá có thể hạn chế khả năng nếm và ngửi mọi thứ đúng cách của một người. Nó cũng có thể khiến răng bị ố vàng hoặc nâu.
Nguy cơ mắc các bệnh ung thư khác
Ngoài mối liên hệ được ghi nhận rõ ràng với ung thư phổi, hút thuốc lá góp phần gây ra các bệnh ung thư khác.
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ báo cáo rằng hút thuốc lá gây ra 20–30% của bệnh ung thư tuyến tụy .
Những người hút thuốc cũng gấp 3 lần khả phát triển ung thư bàng quang hơn những người không mắc bệnh.
Hút thuốc lá cũng có thể gấp đôi rủi ro của một người của bệnh ung thư dạ dày. Nghiên cứu liên kết thuốc lá với ung thư ở phần trên của dạ dày, gần thực quản. Đây được gọi là ung thư thực quản .
Thuốc lá cũng có thể làm tăng nguy cơ:
- Ung thư miệng
- Ung thư thanh quản
- Ung thư vòm họng
- Ung thư thận
- Ung thư cổ tử cung
- Ung thư gan
- Ung thư ruột kết
- Bệnh bạch cầu dòng tủy cấp tính
Lợi ích của việc bỏ hút thuốc
Bỏ hút thuốc là một thách thức đối với những người từng hút thuốc hoặc hiện đang hút thuốc. Nhưng một khi một ngừng hút thuốc, bạn sẽ thấy ngay những lợi ích như: làn da sáng hơn, sức khỏe răng miệng được cải thiện, nội tiết tố ổn định hơn, hệ thống miễn dịch mạnh hơn và giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư.
Một số lợi ích khác của việc bỏ hút thuốc bao gồm :
- Sau 20 phút – 12 giờ: Nhịp tim và carbon monoxide trong máu giảm xuống mức bình thường.
- Sau 1 năm: Nguy cơ bị đau tim thấp hơn nhiều, cũng như huyết áp. Ho và các vấn đề về đường hô hấp trên bắt đầu được cải thiện.
- Sau 2–5 năm: Nguy cơ đột quỵ giảm xuống so với những người không hút thuốc, theo CDCNguồn tin cậy .
- Sau 5–15 tuổi: Nguy cơ ung thư miệng, họng, thực quản và bàng quang giảm một nửa.
- Sau 10 năm: Nguy cơ ung thư phổi và bàng quang chỉ bằng một nửa so với người hiện đang hút thuốc.
- Sau 15 năm: Nguy cơ mắc bệnh tim tương đương với người chưa bao giờ hút thuốc.
Vì hút thuốc ảnh hưởng đến mọi hệ thống cơ thể, tìm cách bỏ thuốc lá là bước quan trọng nhất bạn có thể làm để sống lâu hơn và hạnh phúc hơn.